Yeni Tıp Fakültelerinde Asıl Amaç Neydi? Nedir?

Dr. Uğur Derman – 198? – Yayın ?

Yurdun değişik bölgelerinde çok kısa süre içinde sayısı 10’u aşkın Tıp fakültesinin kurulması görünüşte hekim açığını kapamak için şeklinde izah edilmişse de, hemen herkes bugün asıl amacın bu bölgelerdeki sağlık hizmetlerini düzeltmek ve üniversite hastaneleri düzeyine yükseltmek olduğunu kabul etmektedir.

Esasen biraz ileriye dönük bir planlama yapıldığında hekim açığımızın hemen bir anda bu kadar çok fakülteyi açmayı gerektirecek seviyede olmadığı anlaşılır. Diğer taraftan devlet hastanelerimizin uzman, araç, gereç ve işletme konularındaki açığı, içler acısı durumu ortadadır.

Yeni tıp fakültelerinin açıldığı bölgelere ancak bol keseden unvan dağıtarak uzman bulabiliriz hesabı da fiyaskoyla sonuçlanmıştır. Bu bölge fakültelerinde kısa yoldan öğretim üyesi unvanı alanların çoğu ilk fırsatta alt yapısı biraz daha iyi şehirlerin fakültelerine göçmüşlerdir. Böylece amaç kargaşası bugüne kadar aşağıdaki zararları doğurmuştur.

1. Tıp fakültesi kurmak bir hastane kurmaktan çok daha pahalıya mal olmuş ve halen de büyük masraf kapısı olmaktadır.
2. Yetersiz öğretim üyeleri yaratmıştır.
3. Yetersiz hekimler mezun edilmiştir.
4. Öğrenciler merkezi sistemle yerleştirildiklerine göre yeni fakülteler bölge mezunlarına yeni imkân sağlamadığı gibi, gençler arasında politik odaklaşmalar bu üniversitelerde çok daha aşırı olmuştur.

Yukarıdaki mahsurların ortaya çıkması belirli bir planlama ön görülmeden alelacele açılan tıp fakültelerinde kaçınılmazdı. Çünkü, tıp fakültelerinde derslerin yarısını teşkil eden temel dallarda (anatomi, biyokimya gibi) öğretim üyesi sayısı gelişmiş eski fakültelerimizde bile yetersizdir. Nitekim bu dersler yeni fakültelerde ya hiç öğretilmemekte ya da arada gelen misafir öğretim üyelerince paket ders programları şeklinde telafi edilmeye çalışılmaktadır. Bu nokta fakülteler arası uzman yardımlaşması (rotasyon) programlarında da çözümü en güç konu olacaktır.

Ne yapmak zorundayız:

1) Tıp fakültesi yanında başka fakültelerinde kurulup gelişmeye başladığı şehirlerimizdeki yeni tıp fakültelerini öğretim kurum olarak saklamak ve geliştirmek zorundayız.

2) Çok masrafa rağmen daha fakülte haline gelememiş bazı yeni tıp fakültelerinin hastane statüsünde olduğunu kabul ederek kadroları buna göre değiştirmeliyiz. Bu fakültelerde ki kayıt olmuş az sayıdaki öğrenci kolaylıkla diğer fakültelere aktarılabilir.

Bu değişikliğin ne faydası olacaktır?

1. Yanlış gösterilen amaç nedeniyle bugüne kadar yapılan gereksiz parasal harcama, kalitesiz hekim ve öğretim üyesi zararları önlenecektir.
2. Daha da nemli olarak bu noktadan sonraki planlamada yanlışlar önlenecektir. Örneğin: Gelişmiş fakülte ve hastanelerimizden bu bölgedeki sağlık hizmetlerinin takviyesi düşünüldüğünde (rotasyon) bu takviyenin öğretim için mi gerektiği; görevin buna göre verilmesi ve yapılması doğrunun bulunmasını ve verimin artmasını sağlayacaktır. Bir öğretim görevi anlayışı içinde yardım bireysel yapılabilecekken (gerekli ders için bir öğretim üyesi görevlendirilecekken), hastane hizmeti için anlaşmış bir ekibin görevlendirilmesi gerekir. Bu nokta bile tek başına amacın doğru saptanmasının yardımın planlanmasında taşıdığı önemi açıkça göstermektedir.